Hoewel ik deze blog schrijf op kantoor waar ik een halve dag werk vandaag en het weer ook niet gaat meehelpen, is er ook een andere reden dat ik dit jaar nog niet echt in de feeststemming ben op 5 mei. De Volkskrant schreef ‘de verwarrendste vrije dag van het jaar’. Hoewel het artikel over een ander thema gaat (wel of geen verplichte vrije dag) deel ik het gevoel.
Het begon al vorige week toen ik meedeed aan het ‘protest’ #gaterug. Met een groep onervaren demonstranten (hoe ver is het gekomen als zelfs mensen die nooit protesteren de straat op gaan?) op het Spuiplein in Den Haag om het kabinet te vragen terug naar het Torentje te gaan en een betere oplossing te zoeken voor vluchtelingen in Nederland en ze in elk geval volgens algemene mensenrechten te behandelen. De volgende dag was er een Tweede Kamer debat waarin uiteindelijk niet veel werd toegegeven. Ze wisten een constructie te bedenken waarin iedereen zijn zin krijgt en toch niemand wordt geholpen. Het ‘bed-bad-brood’-akkoord moet verder worden uitgewerkt ism de gemeenten. Deadline: november. De onzekerheid en verwarring duurt nog voorlopig voort. Op naar 4 en 5 mei.
En nu is het zover. Op 5 mei vieren dat we in Nederland in vrijheid leven, dat we 70 jaar geleden bevrijd zijn van de onderdrukking. Het voelt voor mij om twee redenen verkeerd om het uitbundig te vieren, hoewel het een bijzondere gebeurtenis was en blijft:
- 5 mei is naast een feestdag ook een dag van bezinning op vrijheid. En juist dit jaar treft het mij dat de wereld bol staat van onvrijheid. Wat dat betreft heeft de schaal van het Nederlandse vluchtelingendebat ook iets aandoenlijks. Dagelijks lijden vele mensen wereldwijd onder geweld, oorlog, vervolgingen en schending van mensenrechten. Maar zelfs in Nederland is er onvrijheid. In detentiecentrum Schiphol zitten meer dan honderd migranten opgesloten. Niet omdat ze iets misdaan hebben, zelfs niet omdat ze ergens van verdacht worden, maar puur omdat ze niet (meer) over de juiste papieren beschikken om in Nederland te mogen blijven. Of wat te denken van mensen die geen basisvoorzieningen krijgen, en dus eigenlijk een normaal, vrij bestaan wordt geweigerd. Waar is ons gevoel voor vrijheid gebleven? Wat hebben wij nog van de houding die onze bevrijders 70 jaar geleden hadden? Nederland staat op het punt uit de top tien van meest vrije landen te duikelen.
- Met deze wetenschap wil ik liever iets doen dan vieren. Het hele lastige aan de problemen rondom onvrijheid ver weg en dichtbij is de vraag: wat kan ik doen? Ik werd enthousiast van de mooie verhalen die ik hoorde tijdens het ‘concert van de vrijheid‘ op 2 mei. Verhalen van mensen die een offer hebben gebracht voor de vrede, zich met gevaar voor eigen leven inzetten voor de vrijheid van anderen. De verhalen zetten me aan het denken: wat durf ik nog opzij te zetten voor de vrijheid van anderen? En jij? Praktisch kun je kijken naar het initiatief Fully Welcome en kun je bijvoorbeeld meedoen aan de hulpactie voor bootvluchtelingen in Malta. Als jij nog andere tips hebt, deel ze dan in een reactie hieronder.
Mijn idee: laten we dus niet de bevrijding vieren maar allereerst doen. Dan wordt het toch nog een feest!
